دومين غار بزرگ آبي ايران
اگرچه هوا براي سفر به مناطق شمال غربي كشور هنوز كمي سرد است، اما اگر اهل سفرهاي طبيعت گردي و به خصوص غارنوردي باشيد، فرصت خوبي است تا سري به اروميه و غار سهولان بزنيد كه دومين غار بزرگ آبي ايران لقب گرفته است.
غار سهولان بايد در آذربايجان غربي و در حدود 43 كيلومتري شمال شرقي مهاباد در محور مهاباد - بوكان قرار دارد. اين غار در قديم خانه مردم پارت بوده و امروز يكي از مهمترين و كم نظيرترين غارهاى طبيعي كشور و از شگفتانگيزترين جلوه هاى طبيعت زيباى استان آذربايجان غربي بشمار ميرود.
سهولان به زبان كردي به معني يخبندان است و اين غار در نزديكي روستايي به همين نام قرار گرفته است. مردم محلي غار را كونه كوتر، يعني لانه كبوتر هم مينامند كه دليل اين نامگذاري وجود تعداد زيادي لانه كبوتر درون غار است.
مساحت داخلي غار سهولان حدود 600 مترمربع است و محتويات غار سنگ هاي آهكي است. ارتفاع سقف غار تا سطح درياچه آن 50 متر است و عمق آب در برخي جاها به 32 متر ميرسد. اختلاف دماي درون و بيرون غار بين 10 الي 15 درجه است.
غار سهولان شبيه غار عليصدر در همدان است. اين غار آبي با جلوههاى طبيعي و قنديلهاى منحصر به فردى كه دارد در دامنه رشته كوههاي كوتر قرار دارد. اين پديده زيبا و نادر داراى 2 دهانه است.
مطالعات غارشناسان نشان ميدهد كه اين غار بر اثر فعاليت هاى زمين شناسي به اواخر دوره كرتاسه برمي گردد كه قدمت آن به 70ميليون سال قبل بازمي گردد.
اين غار 100 سال پيش براى اولين بار توسط ژاك دمرگان فرانسوى مورد كاوش و بررسي قرار گرفت. پس از آن در سالهاى جنگ جهاني دوم نيز توسط يك هيات انگليسي مجددا مورد مطالعه قرار گرفت و در مهرماه 1373 توسط غارشناسان ايراني شناسايي شد.
كارشناسان ميراث فرهنگي معتقدند به استناد لايههاى سفالي كه از منطقه دالان اصلي و تالار بزرگ و دهليز ورودى كونه مالان بدست آمده اين غار از هزارههاى دوم و اول قبل از ميلاد تا دوره پارتي و اسلامي و حتي زمانهايي از قرون وسطي مورد سكونت انسانها قرار گرفته است.
غار سهولان داراي دو در اصلي است كه به هم راه دارند و مي توان از هر يك از آنها وارد غار و از در ديگر خارج شد. بعد از ورود به غار و پس از طي مسير پياده سوار قايق خواهيد شد و به ديدن غار خواهيد پرداخت كه اين روزها به لطف نور پردازي محيط دروني اش با انواع لامپ ها و نورافكن ها چراغاني شده و مناظر شگفت انگيزي را مقابل چشمان شما مي آورد. رسوبات داخل غار اشكال گوناگوني دارد: پاي فيل، عروس دريايي، خفاش و... كه به همراه قنديل هاي زيباي غار آن را بسيار ديدني كرده است.
بد نيست بدانيد كه درجه حرارت اين غار چه در فصل تابستان و چه زمستان بين 10 تا 13 درجه سانتيگراد در نوسان است اما رطوبتي به اندازه 70 تا 80 درصد دارد!