تخريب تدريجي ارگ كريمخاني

حال ارگ كريمخان خوب نيست. ديوار‌هاي ارگ مملو از يادگاري و نقاشي‌ است. ميراثي كه زماني منزلگاه حاكم شهر بوده و دوره‌اي مكاني براي استقرار زندانيان شمرده مي‌شده، امروز نفس‌نفس‌‌زنان و نيمه‌جان به ما رسيده است و تيماري ندارد. نقاشي سقف‌ها و ديوارها ازبين رفته و جايش را يادگاري، يادگاري نويسان پركرده است.

دژي كه امروز خالي از شمشير و زره كريمخان بوده و بسياري از ابزارآلات و وسايل زندگي او به موزه پارس انتقال داده شده است. درحال حاضر تنها چوب خط و يادگاري‌هاي زندانيان برستون‌ها و سنگ‌هاي مرمر قسمت شاه‌نشين باقي مانده است.

با اينكه ورودي ارگ كريمخاني توجه بسياري از گردشگران را جلب مي‌كند و باغچه‌ها و آب‌نماها تا رسيدن به عمارت همراهي مي‌كنند اما زماني كه به قسمت شاه نشين مي‌رسي با ستون‌هاي كنده شده و درب‌هاي لنگه به لنگه و نقاشي‌هاي ريخته شده‌اي مواجه مي‌شوي كه به‌يكباره از شكوه ارگ مي‌كاهد.

قسمت اعظم ديواره‌هاي ارگ پراز يادگاري‌هايي است كه هرروز توسط برخي بازديدكنندگان نوشته مي‌شود به گفته يكي از ماموران يگان حفاظت كه گاهي نقش راهنما را هم در ارگ كريمخان به عهده دارد، روزانه حداقل 4 نفر از بازديدكنندگان هنگام نوشتن يادگاري ديده مي‌شوند و با آن‌ها برخورد مي‌شود.

اين درحالي است كه رفتارهاي توريست‌هاي خارجي به گونه ديگري است به طوري كه قبل از وارد شدن اجازه ورود و عكسبرداري مي‌خواهند و ديده‌نشده با فلش عكس بگيرند.

ارگ كريمخان طي 3 دوره دچار آسيب‌هاي جدي شده است. اولين دوره به عصرقاجار بازمي‌گردد كه به دليل كينه توزي از كريمخان بخشي از ارگ او تخريب مي‌شود. دومين دوره مربوط به استقرار زندانيان است و سومين دوره هم در عصر حاضر اتفاق مي‌افتد كه توسط يادگاري نويسان انجام گرفته و آسيب‌هاي جدي به اين بنا وارد شده‌است.

ارگ كريمخان در حالي راهنما ندارد كه در زمان بازديد‌هاي معمول روزانه حدود 400 نفر از آن بازديد مي‌كنند و اگر حوصله‌اي باشد، تنها مامور يگان حفاظت از ميراث فرهنگي توضيحاتي را به بازديدكنندگان مي‌دهد.

يكي از بازديدكنندگان وضعيت ارگ را نگران كننده مي‌داند و مي‌گويد: «من 5 سال پيش به اين مكان آمدم كه از وضعيت مناسبتري برخوردار بود و از اين موضوع كه چند سال آينده ارگ كريمخاني چه وضعيتي دارد نگران هستم.

همچنين از گردشگري كه با دوربين حرفه‌اي اما با فلش عكسبرداري مي‌كرد، در پاسخ به اين پرسش كه چرا با فلش عكس مي‌گيرد گفت: «من نمي دانستم نبايد با فلش عكاسي كنم و اينجا هم اطلاع رساني انجام نشده بود و كسي به من تذكر نداد.»

اين درحالي است كه ارگ كريمخان كاخ رسمي و پادشاهي كريم خان زند بوده و با 240سال قدمت به ثبت ملي رسيده

 است. كريم خان زند براي ساختن اين كاخ از ماهرترين سنگ تراشان، معماران و هنرمندان آن زمان دعوت كرد و بهترين نوع مصالح را از شهرها و كشورهاي مختلف تهيه كرد تا در مدت زمان كوتاهي بناي ارگ ساخته شد.

همچنين طبق معماري دوران زنديه حوضي 4 گوش در جلو هر ايوان ساخته شده است كه آب آنها از آب ركناباد تأمين مي‌شده‌است. ضلع شرقي ارگ ديوار بلندي است كه درب ورودي در وسط آن قرار دارد. بر بالاي سردر ورودي صحنه‌اي از جنگ رستم و ديو سفيد به وسيله كاشي‌هاي هفت رنگ لعابدار تصوير شده است.