اژدهاي سنگي زنجان
در دل صخره‌اي بلند، برفراز دشت‌هايي وسيع و زيبا، دو اژدها خفته‌اند، دو اژدها از سنگ سرد كه سال‌هاي سال است آتشي از دهانشان بيرون نيامده... درست مثل افسانه‌ها، اما اين يك افسانه نيست!
اگر به شهر سلطانيه زنجان بروي و سراغ «داش‌كسن» (Dash Kasan)را بگيري، همه تو را به‌سوي «معبد اژدها» كه در فاصله كمي از شهر قرار دارد، راهنمايي مي‌كنند؛ در حاشيه روستاي «وير»، جايي كه مي‌تواني سه غار سنگي را ببيني كه در دل صخره‌هايي بزرگ شكل گرفته‌اند و هر كدام نقش‌هاي زيبايي دارند كه همه از سنگ و در دل همين صخره‌ها تراشيده شده‌اند. شايد به‌همين دليل هم به اين منطقه مي‌گويند «داش‌كسن» كه به زبان آذري به‌معني «سنگ‌بُر» است.
نقش اين دو اژدها از معروف‌ترين و جذاب‌ترين نقش‌هاي اين محوطه تاريخي است، طول آن پنج متر و ارتفاعش يك‌و‌نيم متر است. اژدها از قديم در فرهنگ ايران وجود داشته است، ولي دو اژدهاي داش‌كسن ايراني نيستند، چيني‌اند! عجيب است، اين قهرمانان افسانه‌هاي چيني در ايران و در نزديكي زنجان چه مي‌كنند؟
مي‌گويند از معبد داش‌كسن در دو دوره تاريخي استفاده مي‌شده: دوره اول زمان ساسانيان بوده است، اما از اين دوره چيز زيادي باقي نمانده؛ دوره دوم، زمان فرمانروايي مغول‌ها در ايران، قرن هشتم هجري بوده است. زماني كه ايلخان مغول، ارغون از دنيا رفت، الجاي‌خاتون، خواهر سلطان محمد خدابنده تصميم گرفت به معبد شكلي تازه بدهد. براي همين از هنرمندان چيني دعوت كرد تا معبد را تزيين كنند.
به‌جز دو اژدها، آثار هنري زيباي ديگري هم در اين معبد توجه بيننده را به‌خود جلب مي‌كند. محراب‌هايي در دو طرف نقش دو اژدها با مقرنس‌هاي ظريف و زيبا و همين‌طور نقش‌هاي تزييني معبد نشان مي‌دهند هنرمنداني كه اين نقش‌ها را به‌وجود آورده‌اند، چه چيني چه ايراني، در كارشان مهارت زيادي داشته‌اند.
حالا اين بنا صدمه‌هاي زيادي ديده، آن‌قدر كه وقتي از دور به آن نگاه مي‌كني، چيزي نمي‌بيني مگر يك صخره و تكه‌هايي از سنگ كه در دامنه آن ريخته، با وجود اين هنوز هم به‌خاطر نقشه معماري‌اش و همين‌طور به‌خاطر نقش‌هاي تزييني‌اش، يكي از ارزشمندترين بناهاي سنگي ايران به‌حساب مي‌آيد و به‌خاطر ردپاي هنر چين در آن، منحصر به‌فرد و بي‌نظير.
بخش گردشگري تبيان
برگرفته از همشهري آنلاين