خانه طباطبايي ها؛ رنگين كمان كاشان

كمتر كسي را مي توان پيدا كرد كه سري به كاشان زده باشد و سراغ خانه طباطبايي‌ها را نگرفته باشد. خانه اي كه اگر شاهكار معماري كاشان نباشد، قطعا يكي از ديدني ترين و افسانه اي ترين بناهاي اين شهر به حساب مي آيد.

خانه طباطبايي ها در نزديكي خانه تاريخي بروجردي‌ها و در جوار بقعه مباركه امامزاده سلطان اميراحمد قرار دارد. بنابراين اگر سري به خيابان علوي شهر كاشان بزنيد، مي توانيد از هر سه اين بناها ديدن كنيد. اين خانه سال 1250 قمري و در زميني به مساحت 4730 مترمربع به همت مرحوم حاج جعفر نظنزي كه از تجار فرش در كاشان بود، ساخته شد. او از استاد علي مريم كاشاني، معمار برجسته دوره قاجار كه سازنده خانه بروجردي‌ها و سراي امين الدوله هم بود خواست تا اين بنا را براي او بسازد و استاد مريم كاشاني ساخت اين خانه زيبا و ديدني را در 10 سال به پايان رساند.

خانه طباطبائي 5 در ورودي دارد كه ورودي اصلي به 2 ورودي اندروني و بيروني در قسمت هشتي تقسيم مي‌‌شود. شايد برايتان جالب باشد كه بدانيد در ساخت خانه‌هاي قديم كاشان نه تنها اقليم و وضع آب و هوايي مورد توجه قرار دارد، مباني اعتقادي و اسلامي هم در نظر گرفته شده و طوري طراحي شده اند كه از نوعي حجاب و طرح محفوظ برخوردار باشند. به عبارت ديگر فضاي داخلي خانه از خارج خانه قابل رؤيت نيست و حتي از پشت بام خانه‌هاي مجاور هم نمي توان به داخل خانه و بخش هاي آن اشراف داشت.

اگر سري به خانه طباطبايي‌ها بزنيد، 40 اتاق، 4 صحن و حياط، 2حياط خلوت، 3بادگير و 2رشته قنات را مي بينيد كه حياط مركزي متعلق به قسمت بيروني و 2 حياط متعلق به اندروني و يك حياط متعلق به خدمه بوده است. بخش اندروني خانه اتاق 5 دري ساده اي در مركز دارد و 2 حياط در 2 طرف آن قرار گرفته است كه داراي سرداب است. اين قسمت جايي بود كه خانواده مرحوم طباطبائي در آن زندگي مي كردند.

حياط ضلع شمال غربي بزرگتر است و تعداد اتاق‌هاي بيشتري دارد. در زير قسمت اندروني مخصوصا اتاق مركزي، سرداب بزرگي قرار گرفته كه بسيار ديدني است. اما قسمت بيروني شامل تالار بزرگي مي شود كه به اتاق شاه نشين معروف است. اين اتاق در مركز قرار گرفته و با نورگيرها و پنجره‌هاي مشبك رنگي و پنجره‌هاي كناري دوجداره كه عمودي باز و بسته مي‌شود، تزئين شده است. علاوه بر اين، نقاشي و آيينه‌كاري و گچبري‌هاي جالب تزئينات ديگري هستند كه اين اتاق را ديدني تر مي كنند.

در دو طرف اتاق شاه نشين اتاق‌هاي گوشواره‌اي بنا شده اند و در جلوي اتاق شاه‌نشين ايواني با آيينه‌كاري و گچبري‌هاي ظريف ديده مي‌شود.

حياط خدمه، شامل اتاق‌هاي خدمه، زير زمين خدمه، آشپزخانه و اصطبل زمستاني و تابستاني است كه تعدادي از اتاق‌هاي خدمه از بين رفته است.